Γράφει ο Γιάννης Αλμπάνης
Στο δημόσιο διάλογο για τη Χρυσή Αυγή (ιδιαίτερα μεταξύ των μεγάλων κομμάτων) είναι οι λίγες οι αναφορές στις ευθύνες της αστυνομίας. Για την ακρίβεια, μόνο το αντιφασιστικό κίνημα αναδεικνύει το ζήτημα. Κι όμως, χωρίς την ανοχή της αστυνομίας, η Χρυσή Αυγή θα είχε πάψε να υπάρχει πριν χρόνια. Η υπόθεση του Δημήτρη Κουσουρή το αποδεικνύει.
Στις 16 Ιουνίου 1998 Τάγμα Εφόδου της Χρυσής Αυγής στο οποίο ηγείται ο Αντώνης («Περίανδρος») Ανδρουτσόπουλος (δεξί χέρι τότε του Μιχαλολιάκου), επιτίθεται έξω από τα δικαστήρια της Ευελπίδων στους αριστερούς φοιτητές (μέλη του ΝΑΡ) Δημήτρη Κουσουρή, Ηλία Φωτιάδη και τον φιλόλογο Ιωάννη Καραμπατσόλη. Ο Κουσουρής δέχεται δολοφονικά χτυπήματα στο κεφάλι και θα μείνει μία εβδομάδα στην Εντατική, με τη ζωή του να βρίσκεται κυριολεκτικά στο όριο.
Να σημειωθεί ότι:
Η επίθεση δεν γίνεται σε κάποιο σκοτεινό στενό αργά το βράδυ, αλλά μέρα μεσημέρι σε πολυσύχναστο σημείο. Το καφέ όπου έγινε η επίθεση είχε οπτική επαφή με τα (αστυνομοκρατούμενα) δικαστήρια. Ωστόσο, ούτε η επίθεση αποτράπηκε, ούτε συνελήφθησαν οι δράστες.
Εκείνη τη μέρα πέρναγαν ανακριτή διαδηλωτές/τριες από το κίνημα των Εξεταστικών και ταυτόχρονα είχαν δίκη 6 χρυσαυγίτες. Το γεγονός δεν προκάλεσε κάποια στοχευμένη κινητοποίηση των αστυνομικών δυνάμεων για την αποφυγή συμπλοκών. Επειδή ήμουν στα δικαστήρια, μπορώ να πω ότι η παρουσία των χρυσαυγιτών ήταν εμφανής και προκλητική. Η επίθεση έγινε μετά το πέρας της δίκης των χρυσαυγιτών κι ενώ ο κύριος όγκος των διαδηλωτών του εκπαιδευτικού κινήματος είχε αποχωρήσει.
Το καφέ όπου έγινε η απόπειρα δολοφονίας ανήκε στη σύζυγο αστυνομικού. Ο αστυνομικός ήταν παρών στο έγκλημα, αλλά δεν πήγε να καταθέσει
Η αναγνώριση του Περίανδρου ήταν αποτέλεσμα δημοσιογραφικής έρευνας και όχι ενεργειών της αστυνομίας. Συγκεκριμένα όταν γίνεται γνωστή η δολοφονική επίθεση, ο Δημήτρης Τρίμης της δημοσιογραφικής ομάδας του Ιού της Ελευθεροτυπίας (που αποτελούταν τότε από του Δημήτρη Τρίμη, Δημήτρη Ψαρρά, Τάσο Κωστόπουλου και Αγγέλικα Ψαρρά) πηγαίνει στην περιοχή και αρχίζει έρευνα. Επιδεικνύει στους αυτόπτες φωτογραφίες χρυσαυγιτών. Οι φωτογραφίες είναι από συνεντεύξεις Τύπου και δημόσιες εκδηλώσεις της ΧΑ. Οι αυτόπτες αναγνωρίζουν τον Περίανδρο ως δράστη της απόπειρας δολοφονίας του Κουσουρή. Όταν πήγε ο Τρίμης και άρχισε να δείχνει τις φωτογραφίες, η αστυνομία δεν έχει πάει ακόμα. Κατά πάσα πιθανότητα, δεν πήγε ποτέ γιατί η ανακρίτρια Μαρία Λεπενιώτη (σήμερα πρόεδρος του δικαστηρίου της ΧΑ) έδειξε στον Κουσουρή τα δημοσιεύματα του Ιού της Ελευθεροτυπίας ως αποδεικτικό υλικό. Σε κάθε περίπτωση, ήταν η Ελευθεροτυπία που δημοσιοποίησε την ταυτότητα των δραστών.
Η δομή του Τάγματος Εφόδου που θα γνωρίσει δόξες αργότερα, είναι ορατή στην απόπειρα δολοφονίας του Κουσουρή. Δηλαδή, οι δράστες είχαν στρατιωτικό σχηματισμό με επικεφαλής που έδινε διαταγές. Δεν έγινε όμως δίωξη εναντίον της οργάνωσης. Απλώς ο Μιχαλολιάκος έθεσε σε «αναστολή» τη Χρυσή Αυγή μέχρι να περάσει η μπόρα.
Ο Περίανδρος θα διαφύγει της σύλληψης για εφτά χρόνια και θα παρουσιαστεί στις Αρχές το 2005. Θα δηλώσει ότι κρυβόταν στη Βενεζουέλα. Ωστόσο, η έξοδός του από τη χώρα δεν επιβεβαιώθηκε. Το σίγουρο είναι ότι η έρευνα της ΕΛΑΣ δεν ήταν αυτή που όφειλε να είναι, αφού, σύμφωνα με δημοσιεύματα, δεν συστήθηκαν ποτέ ομάδες αναζήτησης, όπως γίνεται σε ανάλογες περιπτώσεις. Τα ίδια δημοσιεύματα έκαναν λόγο για εκλεκτικές σχέσεις στελεχών της ΕΛΑΣ με την εγκληματική οργάνωση.
Ο Περίανδρος καταδικάστηκε σε 21 χρόνια πρωτόδικα και σε 12 στο Εφετείο. Συνολικά έκατσε στη φυλακή 4 χρόνια. Δύο συμπεράσματα:
1. Τουλάχιστον από το 1998 οι Αρχές είχαν επαρκή δικαιολόγηση για να ασκήσουν διώξεις στη Χρυσή Αυγή για κακουργήματα.
2. Η αστυνομία όχι απλώς έδειχνε ανοχή Χρυσή Αυγή, αλλά με τις πράξεις και τις παραλείψεις της οδηγούσε στη συγκάλυψη των εγκλημάτων της. Αυτό συνέβαινε τόσο με κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ όσο και με ΝΔ. Κανένας αστυνομικός δεν έχει λογοδοτήσει και καμία σε βάθος έρευνα δεν έχει γίνει, ακόμα και μετά τη δίωξη της Χρυσής Αυγή το 2013 και την κυβερνητική αλλαγή του 2015.
Αν οι Αρχές είχαν κινηθεί όταν έπρεπε και μπορούσαν θα μπορούσαν να είχαν σωθεί ανθρώπινες ζωές .
Το ότι εξακολουθούν να μην ξηλώνουν τον «χρυσαυτγιτισμό» από τον κρατικό μηχανισμό γεννάει την εύλογη ανησυχία ότι το κακό μπορεί να επαναληφθεί όταν αλλάξει η συγκυρία.