Όταν το μόνο εργαλείο που έχεις είναι ένα σφυρί, τότε όλα γύρω σου φαίνονται σαν καρφιά. Από την κρίση της δημόσιας υγείας ως την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, η μόνη «λύση» που προκρίνει η κυβέρνηση, είναι η καταστολή και οι απαγορεύσεις.
Έτσι, πέρσι, κατά την κορύφωση των καταστρεπτικών καλοκαιρινών πυρκαγιών, είχαμε για πρώτη φορά «προληπτική» απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλες τις δασικές εκτάσεις της χώρας, δηλαδή στην πράξη στη μισή της έκταση. Σε συνδυασμό με τις υποχρεωτικές προληπτικές εκκενώσεις στις περιοχές που απειλούταν από πυρκαγιές, στήθηκε ένα δυστοπικό σκηνικό, όπου οι άνθρωποι αποσύρονται και η φύση και η προστασία της επαφίεται στις στρατιωτικοποιημένες δυνάμεις της «Πολιτικής Προστασίας» .
Φέτος, μπροστά στη νέα αντιπυρική περίοδο η οποία ξεκίνησε με τους χειρότερους οιωνούς (καταγράφουμε ήδη ρεκόρ πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων), η κυβέρνηση καταφεύγει στην ίδια συνταγή. Σε τροπολογία που κατατέθηκε -κατά τη γνωστή, αντικοινοβουλευτική πρακτική- σε άσχετο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ναυτιλίας, δίνει το δικαίωμα στους Περιφερειάρχες να απαγορεύουν προληπτικά την διέλευση, παραμονή και κυκλοφορία προσώπων και οχημάτων, σε περιοχές NATURA και σε δασικά οικοσυστήματα, πάρκα και άλση, όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι κατηγορίας 3 ως 5 – στη μισή χώρα δηλαδή και στη μεγαλύτερη περίοδο του καλοκαιριού.
Πέρα από τρομακτικό και επικίνδυνο για την ελευθερία, το μοντέλο αυτό είναι και βαθιά αναποτελεσματικό. Όπως έχουμε επισημάνει σε προηγούμενες ανακοινώσεις κι εμείς και τόσες άλλες περιβαλλοντικές, πολιτικές, κοινωνικές οργανώσεις, όλες όσες ασχολούνται ουσιαστικά με τη δασοπροστασία, το μόνο αποτελεσματικό μέτρο απέναντι στο φυσικό φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών είναι η πρόληψη. Αλλά η πρόληψη δεν επιτυγχάνεται με την απαγόρευση κυκλοφορίας, αλλά με το ακριβώς αντίθετο: με την παρουσία, την εργασία, την κυκλοφορία ανθρώπων στην ύπαιθρο, ώστε να εντοπίζονται και να αντιμετωπίζονται εγκαίρως οι εστίες που αναπόφευκτα θα προκληθούν. Άλλωστε, είναι αποδεδειγμένο ότι η συντριπτική πλειονότητα των εστιών δεν προκαλείται από σκοτεινούς εμπρηστές, αλλά από ακούσιες εμπρησμούς, από καλώδια, σκουπίδια, κάψιμο χόρτων, αγροτικά οχήματα κοκ.
Τα μέτρα που πρέπει να πάρει η όποια κυβέρνηση, αν θέλει πραγματικά να προστατέψει τα δάση και την αγροτική παραγωγή από τις πυρκαγιές, είναι γνωστά και τεκμηριωμένα: προσλήψεις στις αρμόδιες υπηρεσίες για πρόληψη και αποτελεσματική καταστολή, συντήρηση δομών και μέσων, ενίσχυση των ανθρώπων της υπαίθρου για να μείνουν και να εργάζονται στον τόπο τους, αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Όλα τα άλλα είναι απλά αυταρχικές ιδεοληψίες.
Νίκος Νικήσιανης, ΣΒ Θεσσαλονίκης
